Elaiusse, Silifke -Mersin karayolu üzerinde Mersin'e 55km uzaklıktadır. Şehir ,M.Ö .11.yüzyıl sonlarında kurulmuştur. Strabona göre,bu şehir, kısmen kara parçasında kısmen de karşı tarafta bir adanın üzerinde yer almaktadır. M.Ö.41 yılında Antoius tarafından Kapadokya Kralı olarak atanmış ve M.Ö.20 yılında Augustustan Elaiusa 'nın çevresinde bulunan dağlık Kilikya'yı almış olan kral Archelaos,başkentini bu adaya nakletmiştir.

Kapadokya Kralı olarak atanmış ve M.Ö.20 yılında Augustustan Elaiusa 'nın çevresinde bulunan dağlık Kilikya'yı almış olan kral Archelaos,başkentini bu adaya nakletmiştir.Kilikya bölgesi ,M.S.72 yılında Roma İmparatorluğuna bağlanınca ,bölgenin bir şehri olan Eloza 'da önem kazanarak Roma eğemenliğinde ve erken hıristiyanlık döneminde büyük bir gelişme gösterilmiştir. Eloza adası ,M.S.vı. yüzyıldan itibaren bir kara parçası halinde kalınca kent ,eski önemini kaybetmiştir. Eski adanın tepesi ile batı yamacı ve adanın birleştiği kara parçası kumla kaplı olup bu kumların altında Kral Archelaos'un dönemine kadar devam eden zamanlara ait her çeşit tarihi eserler bulunmaktadır. İyi korunmuş 5 nefli Bazilika, tiyatronun caveası (Theatron oyuğu), su kemerleri, birçok kilise kalıntıları ,zeytinyağı ve su sarnıçları, iki mermer sütunla saray kapısı,bu kapının 50m. kuzeyinde çeşitli hayvan resimleri içeren döşeme mozaikli Jüpiter tapınağı 612sütun sayılı bir roma mabedi olup erken hırıstiyanlık döneminde (v.yüzyıl) kiliseye çevrilmiştir. Şehrin mezarlığı (nEekropol), doğu ve kuzeyde bulunmaktadır. Bir lahitin üzerinde şöyle bir yazı vardır; "Hijinos'nun oğlu Plütinos,sağlığında Sebaste mezarlığında kızı icin bir lahit yaptırdı .Öldükten sonra araya yalnız kızı gömülecekti. Eğer başka bir kişi gömülürse bu kişinin ailesi maliyeye 600, belediyeye 300 dinar ödeyecekti. "İki katlı bir anıt mezarının cephesinde bir kabartma vardı.Bu kabartmada ortada kanatlarını açmış bir kartal, ayaklarının altında bir yılan, kartalın sağ ve solunda zincirle bağlanmış birer çocuk olup çocukların birer kolları zincirlidir. Aynı zincir üzerinde birbirine bakan iki aslan vardır. Bu yapıtların hepsi Roma devrine aittir.